Delegowanie pracowników w ramach świadczenia usług na terytorium Polski nakłada na Pracodawcę szereg obowiązków – zapoznaj się z wymaganiami.
I. WARUNKI PRACY NIE MNIEJ KORZYSTNE NIŻ WYNIKAJĄCE Z KODEKSU PRACY
Ustawa z dnia 10 czerwca 2016 r. o delegowaniu pracowników w ramach świadczenia usług:
Art. 4. ust. 1: Pracodawca delegujący pracownika na terytorium RP zapewnia takiemu pracownikowi warunki zatrudnienia nie mniej korzystne niż wynikające z przepisów ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy oraz innych przepisów regulujących prawa i obowiązki pracowników.
Ustawa weszła w życie z dniem 18 czerwca 2016 r. jednak ten artykuł zapisany był uprzednio w identycznym brzmieniu w Kodeksie Pracy i został z niego przeniesiony. Ustęp 2 tego artykułu określa zakres działania przepisu.
2. Warunki zatrudnienia, o których mowa w ust. 1, dotyczą:
- norm i wymiaru czasu pracy oraz okresów odpoczynku dobowego i tygodniowego;
- wymiaru urlopu wypoczynkowego;
- minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalanego na podstawie odrębnych przepisów;
- wysokości wynagrodzenia i dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych;
- bezpieczeństwa i higieny pracy;
- ochrony pracownic w okresie ciąży oraz w okresie urlopu macierzyńskiego;
- zatrudniania młodocianych oraz wykonywania pracy lub innych zajęć zarobkowych przez dziecko;
- zasady równego traktowania oraz zakazu dyskryminacji w zatrudnieniu, o których mowa w art. 112 i art. 113 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy;
- wykonywania pracy zgodnie z przepisami o zatrudnianiu pracowników tymczasowych.
Pkt. 5 mówi o warunkach BHP.
Nie istnieją żadne dalsze przepisy określające co należy rozumieć przez ’warunki zatrudnienia nie mniej korzystne niż wynikające z przepisów Kodeksu Pracy’. W praktyce przepis ten jest rozumiany subiektywnie i rodzi niestety kontrowersje, w szczególności w odniesieniu do sposobu realizacji obowiązków pracodawcy wobec delegowanego pracownika w zakresie BHP.
W praktyce kwestia sprowadza się do badań lekarskich i szkoleń BHP.
W związku z tym czujemy się w obowiązku poniżej naświetlić problem i jednocześnie podsumować:
- zalecane jest, aby uniknąć ryzyka niepotrzebnych dyskusji z PIP, żeby wszyscy pracownicy delegowani z EU do RP przeszli szkolenia wstępne zgodnie z polskimi wymaganiami oraz uzyskali polskie zaświadczenia lekarskie o braku przeciwwskazań, jednak
- uznanie badań i szkoleń bhp wykonanych w kraju pochodzenia oraz przetłumaczenie potwierdzających dokumentów na żądanie PIP jest naszym zdaniem wystarczające i zgodne z prawem, przy założeniu, że przepisy regulujące te kwestie w krajach EU zapewniają porównywalny poziom ochrony pracownika.
Znana nam interpretacja Głównego Inspektoratu Pracy, w odniesieniu do badań lekarskich sprowadziła rozumienie omawianego przepisu do konieczności literalnego zapewnienia polskich wymagań prawnych, cyt: ’w świetle polskich przepisów – nie ma możliwości honorowania przez polskie organy kontroli (…) orzeczeń o braku przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku, wystawionych przez zagranicznych lekarzy, którzy nie spełniają wymogów określonych w przepisach polskiego rozporządzenia w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników’
Uważamy, że ’warunki nie mniej korzystne’ w zakresie BHP należy rozumieć jako konieczność zapewnienia warunków pracy niepowodujących narażania pracownika na ryzyka nieakceptowalne z punktu widzenia wymaganego polskimi przepisami poziomu bezpieczeństwa pracy. Dotyczy to w szczególności wyposażenia w środki ochrony indywidualnej, zapewnienia bezpiecznych narzędzi i maszyn, dostatecznej i zrozumiałej informacji, zorganizowania stanowiska pracy, skoordynowania prac z innymi pracodawcami etc.
Uważamy, że rozumiejąc ’warunki nie mniej korzystne’, jako konieczność wypełnienia wszystkich formalnych wymagań polskich przepisów z zasady negowali byśmy możliwość jakiegokolwiek delegowania pracowników.
Podkreślamy jednak, że to rozumowanie napotyka niestety często opór ze strony inspekcji pracy. Wynika to z braku możliwości porównania przepisów polskich z przepisami kraju pochodzenia, do czego dochodzi też brak kryteriów oceny, które z warunków były by mniej, a które bardziej korzystne np. w zakresie szkoleń BHP.
II. POZOSTAŁE WYMAGANIA USTAWY DELEGOWANIU PRACOWNIKÓW W RAMACH ŚWIADCZENIA USŁUG
Pracodawcy delegujący pracowników na terytorium Polski są zobowiązani od dnia 18 czerwca 2016:
- A. najpóźniej w dniu rozpoczęcia świadczenia usługi na terytorium Polski przekazać do Państwowej Inspekcji Pracy stosowne oświadczenie
- B. wyznaczyć osobę upoważnioną do pośredniczenia w kontaktach z PIP
- C. przechowywać wybrane dokumenty pracownicze na terytorium Polski przez okres delegowania, a udostępniać je Państwowej Inspekcji Pracy w okresie 2 lat od zakończenia delegowania
Pracodawcy, którzy delegowali pracowników przed 18 czerwca 2016, a usługa jest wciąż świadczona w dniu 18 czerwca 2016, powyższych obowiązków muszą dopełnić do dnia 18 września 2016.
Pracodawca delegujący pracowników na terytorium Polski podlega karze grzywny w wysokości od 1000 do 30 000 zł jeśli nie wywiązuje się z wyżej opisanych obowiązków.
A. Oświadczenie
Pracodawca delegujący najpóźniej w dniu rozpoczęcia świadczenia usługi składa Państwowej Inspekcji Pracy oświadczenie zawierające informacje niezbędne w celu przeprowadzenia kontroli sytuacji faktycznej w miejscu pracy.
Pomocniczy wzór formularza oświadczenia zamieszczony został na stronie internetowej PIP, oraz na stronie prowadzonej w ramach pojedynczego punktu informacyjnego – również wersja anglojęzyczna: https://www.biznes.gov.pl/opisy-procedur/-/proc/1328-oswiadczenie-o-delegowaniu-pracownika .
Pracodawca ma obowiązek zawiadomić Państwową Inspekcję Pracy w ciągu 7 dni roboczych o każdej zmianie informacji w zakresie pkt. 1, 6 lub 7.
Oświadczenie składa się w języku polskim lub w angielskim.
Oświadczenie składa się w formie pisemnej, w postaci papierowej albo elektronicznej, w tym za pośrednictwem pojedynczego punktu kontaktowego. W tym przypadku wymagany jest podpis elektroniczny, lub profil zaufany.
B. Osoba upoważniona do pośredniczenia w kontaktach z PIP
Pracodawca delegujący pracownika na terytorium Polski wyznacza osobę upoważnioną do pośredniczenia w kontaktach z Państwową Inspekcją Pracy oraz do przesyłania i otrzymywania dokumentów lub zawiadomień.
Wymagane jest, aby osoba upoważniona do kontaktów z PIP przebywała na terytorium Polski w okresie delegowania pracowników.
Dane osoby upoważnionej przekazywane są do PIP w w/w oświadczeniu.
Osoba upoważniona do reprezentowania pracodawcy w trakcie kontroli PIP.
Na żądanie Państwowej Inspekcji Pracy osoba upoważniona do kontaktów z PIP niezwłocznie przekazuje dane osoby upoważnionej przez pracodawcę do reprezentowania go w trakcie kontroli PIP.
Osoba upoważniona do kontaktów z PIP oraz osoba upoważniona do reprezentowania w trakcie kontroli PIP może być tą samą osobą, lub mogą to być dwie różne osoby.
Na wniosek PIP osoba upoważniona do reprezentowania w trakcie kontroli powinna być dostępna na terytorium Polski w związku z prowadzoną kontrolą.
C. Dokumenty pracownicze
Pracodawca delegujący pracownika na terytorium Polski obowiązany jest w okresie delegowania do przechowywania na terytorium Polski:
- kopii umowy o pracę pracownika delegowanego lub innego równoważnego dokumentu poświadczającego warunki zatrudnienia w ramach nawiązanego stosunku pracy;
- dokumentacji dotyczącej czasu pracy pracownika delegowanego w zakresie rozpoczęcia i zakończenia pracy oraz liczby godzin przepracowanych w danym dniu lub jej kopii;
- dokumentów określających wysokość wynagrodzenia pracownika delegowanego wraz z wysokością dokonanych odliczeń zgodnie z właściwym prawem oraz dowodów wypłaty pracownikowi wynagrodzenia lub ich kopii.
Dokumenty mogą być przechowywane w postaci papierowej lub elektronicznej.
Miejsce przechowywania dokumentów wskazywane jest w oświadczeniu składanym do PIP.
Na wniosek PIP pracodawca delegujący zobowiązany jest udostępnić dokumenty:
- w okresie delegowania: w ciągu 5 dni roboczych wraz z ich tłumaczeniem na język polski.
- w okresie 2 lat od zakończenia delegowania: w ciągu 15 dni roboczych, a jeśli wniosek PIP tego wymaga, również z tłumaczeniem na język polski.
III. UPRAWNIENIA
Świadectwo Kwalifikacyjne (np.elektryk)
Osoba wykonująca prace eksploatacyjne powinna posiadać Świadectwo Kwalifikacyjne zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Gospodarki, Pracy I Polityk Społecznej z dnia 28 kwietnia 2003 r. w sprawie szczegółowych zasad stwierdzania posiadania kwalifikacji przez osoby zajmujące się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci , oraz w zależności do przyjętego sposobu organizacji pracy, na stanowisku Eksploatacji E, lub dozoru D.
Uznanie analogicznych kwalifikacji nabytych w kraju pochodzenia następuje w drodze postępowania administracyjnego. Organem właściwym jest Urząd Dozoru Technicznego.
Organizacyjnie łatwiejsza możliwością jest zdanie przez obcokrajowca w Polsce egzaminu przed uprawnioną komisją przy udziale tłumacza.
Uwaga: świadectwo kwalifikacyjne nie wyczerpuje wszystkich wymagań związanych z pracą przy urządzeniach energetycznych. W skrócie osoba powinna być ponadto upoważniona przez prowadzącego eksploatację oraz pracować w oparciu o instrukcję eksploatacji i wdrożony system poleceń pisemnych.
Uprawnienia do obsługi urządzeń transportu bliskiego
W tym przypadku, w praktyce UDT odeszło ostatnio od możliwości przyjmowania egzaminów od obcokrajowców z tłumaczem. Jedyną drogą jest uznanie analogicznych kwalifikacji nabytych w kraju pochodzenia w drodze postępowania administracyjnego. Organem właściwym jest również Urząd Dozoru Technicznego.
stan prawny na dzień: 30-03-2017